تلویزیون اینترنتی یا IPTV (Internet Protocol Television) یکی از سرویس‌های تلویزیونی است که جوان و البته با سرعت بالایی، درحال تکامل است. در این سرویس آنلاین، مخاطبان می‌توانند با اتصال به اینترنت و استفاده از هرگونه دستگاه هوشمند از جمله گوشی همراه، کامپیوتر، لپ تاپ، تبلت و تلویزیون هوشمند، از خدمات متنوع و گسترده‌ای مانند دسترسي به آرشیو فیلم‌ها و سريال‌ها، پخش زنده‌ی برنامه‌های شبکه‌های صداوسیما، شبکه‌های اختصاصی، مسابقات ورزشی و بسیاری دیگر از خدمات بهره‌مند شوند.
در ایران نیز هم‌چون کل دنیا، تکنولوژی IPTV عمر طولانی ندارد و اولین IPTV ایرانی «تلویزیون اینترنتی آیو»، در سال ۱۳۹۴ تاسیس شده است. آیو برای رسیدن به جایگاه فعلی، فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت‌سر گذاشته است. در این مطلب بخشی از این مسیر پرپیچ‌وتاب را که مرتبط با مهاجرت آیو به سرویس قدرت‌مند و دوست‌داشتنی ابر آروان است با هم مرور می‌کنیم.
مروری بر مسیر فعالیت آیو از ابتدا تا کنون
ما در سال ۱۳۹۴ با تلویزیون اینترنتی آیو، به‌عنوان اولین IPTV ایران، فعالیت‌مان را آغاز کردیم. در ابتدای کار، برای تامین منابع زیرساختی، از پلتفرم خارجی «پرسپشن» استفاده می‌کردیم. به‌دلیل عدم یکپارچگی Integrated پلتفرم پرسپشن، باید نرم افزار انکودر و CRM را همراه با این پلتفرم، خریداری می‌کردیم. با وجود این و استفاده از سرویس‌های مختلف خارجی، پشتیبانی ایده‌آلی دریافت نمی‌کردیم. از طرف دیگر، با گذشت زمان، محدودیت‌های Perception، بیش‌تر نمایان می‌شد و برای به‌روزرسانی‌ها با سختی‌های متعددی مواجه می‌شدیم.
هزینه‌های زیرساختی بسیار بالا و عدم توان پاسخ‌گویی به درخواست کاربران در پیک‌های ترافیکی و برنامه‌های پخش زنده، باعث شده بود پهنای باند آیو به‌سرعت تکمیل شود. همین امر مانع ارایه سرویس باکیفیت به مشتریان‌مان می‌شد.
در نهایت، با توجه به عملکرد بسیار ضعیف پرسپشن در پشتیبانی، تصمیم گرفتیم تیم نرم‌افزار داخلی خودمان را تشکیل دهیم. از دی‌ماه سال ۱۳۹۹ با ابر آروان وارد گفت‌وگو شدیم. ویژگی متمایز پلتفرم ویدیویی و پخش زنده‌ی ابر آروان، برای ما، یکپارچگی آن با CDN بود. در ادامه، Core نرم‌افزار را تیم ایرانی آوین نوشت و یک همکاری سه‌جانبه شکل گرفت.
هم‌اکنون آیو با پخش زنده‌ی 99 شبکه‌ی اختصاصی و سراسری و رادیویی و بالغ بر بیش از ۱۰ هزار ویدیو، به یکی از بازیگران مهم در زمینه‌ی IPTV و VoD کشور تبدیل شده است.
مشکلاتی که ما را به فکر ایجاد تغییرات اساسی و مهاجرت به ابر آروان انداخت
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، با گذشت زمان و نیاز به توسعه‌ی سیستم، با محدودیتها و پیچیدگی‌های بیش‌تری مواجه شدیم که پشتیبانی پرسپشن، آن گونه که باید، پاسخ‌گویی مناسب و رضایت‌بخش به آن‌ها نداشت. مشکلات و نواقصی که در بخش زیرساخت و نرم‌افزار وجود داشت هزینه‌های بسیار بالایی را به ما تحمیل می‌کرد. برخی از این مشکلات در عمل، امکان ارایه خدماتی با کیفیت را از ما سلب و برخی با ایجاد محدودیت‌های فنی، امکان توسعه‌ی خدمات مورد نیاز مشتریان‌مان را با موانع جدی مواجه می‌کرد.
به‌طور لیست‌وار بخشی از این مشکلات به شرح زیر بود:
· هزینه‌ی بالای نگهداری و اجاره زیرساخت‌ها
· هزینه‌ی نیروی انسانی متخصص برای نگهداری و توسعه‌ی پلتفرم (NOC, BI , Software , Infrastructure, Product )
· مشکلات متعدد بسیار، ناشی از نقص در سورس‌کد نرم‌افزار و به‌روز‌نبودن آن
· مشکلات متعدد درCRM: عدم تعریف مدل‌های فروش، اکران آنلاین، جداسازی پکیج‌های فروش و …
· محدود بودن به لینک ارتباطی ۲۰ گیگ
· محدودیت در تعداد کاربر فعال هم‌زمان در پلتفرم
· مشکلات عمده و غیرقابل رفع در پلیر وب
· کند بودن سرعت پخش به‌دلیل آپدیت نبودن با کدک‌های جدید پخش VoD و IPTV
مزایای متقاعدکنند که ما را از انتخاب‌مان مطمئن می‌کرد
زیرساخت VoD با IPTV کاملا متفاوت و نگهداری استریم‌های لایو کاری سخت و پیچیده است. نگهداری بیش از 99 استریم لایو به‌شکل ۲۴ساعته، پیچیدگی‌های فراوانی دارد. از طرفی، آیو 99 استریم پخش زنده دارد، که از این میان، ۱۰ استریم اختصاصی آیو و با کیفیت Full HD هستند. بنابراین انتخاب بهترین و مناسب‌ترین گزینه برای مهاجرت، نیاز به بررسی‌های دقیق و تخصصی بسیاری داشت. مزایای پلتفرم ابر آروان در دو بخش زیرساخت و نرم‌افزار برای ما قابل توجه بود و عمده مشکلات و محدودیت‌هایی که با آن‌ها مواجه بودیم را رفع می‌کرد.
برخی از این مزایا عبارتند از:
مزایای پلتفرم ابر آروان در زیرساخت
· حذف هزینه‌ی نگهداری زیرساخت و لینک ارتباطی
· محدود نبودن به پهنای باند به‌دلیل اتصال به CDN و سرویس ابری
· محدود نبودن به یک دیتاسنتر و توزیع سرورها در پاپ‌سایت‌های مختلف
· پشتیبانی از ۵۰۰ هزار کاربر هم‌زمان
مزایای پلتفرم ابر آروان در نرم‌افزار
– یکپارچگی وIntegrated بودن پلتفرم
– آپدیت بودن و مهم‌تر از آن امکان و قابلیت توسعه‌ی نرم‌افزار بدون محدودیت
– قابلیت توسعه در محصولات جدید مانند اندروید TV و اندروید BOX
– پیاده‌سازی مدل‌های فروش و اکران آنلاین
– استفاده از کدک‌های به‌روز برای پخش در پلیر ( سرعت بالاتردر پخش و کاهش مصرف اینترنت کاربر)
– ـCloud Base بودن پلتفرم و استفاده از راهگار Cache , CDN
– پیاده‌سازی ویژگی‌ها و فیچرهای جدید در پلتفرم ( امتیازدهی، نظرسنجی و …)
آغاز فرآیند مهاجرت به ابر آروان
انتقال و تغییر بستر فناوری، تغییری است که با ریسک و مشکلات احتمالی متعددی همراه است. از طرف دیگر، انتقال تمام ویژگی‌های آیو، به‌یکباره به ابر، نیازمند زمان طولانی‌تری بود. بنابراین با آگاهی از بروز مشکلات متعدد، تصمیم گرفتیم مهاجرت ابری را به‌شکل مرحله‌به‌مرحله آغاز کنیم. شهریور ۱۴۰۰ سیستم زیر بار قرار گرفت و نقص‌های آن را شناسایی و تا پایان شهریور مشکلات به‌طور کامل برطرف شد.
در همان ماه‌های نخست انتقال، شرایطی پیش آمد که آیو می‌توانست صحت ارزیابی‌ها و تصمیماتش رادر عمل بررسی کند. در هفته جام جهانی کشتی، مسابقه‌ی فوتبال ایران و کره‌جنوبی نیز برگزار شد. در آن یک هفته به میزان دوماه قبل‌مان ترافیک داشتیم و در طی چهار شب، بالای ۴۰۰ ترابایت ترافیک تولید شد. تا پیش از آن هفته، رکورد آیو در دیتاسنتر ۲۰ گیگابایت بود و در شروع استفاده از ابر، این رکورد جدید، تاییدکننده‌ای قوی برای تصمیم و انتخاب صحیح ما بود.
قرارگیری VOD در کنار IPTV در آیو
یکی از بخش‌های سنگین کار در طی فرآیند مهاجرت به ابر، انتقال حدود ۱۰ هزار ویدیو بود. تلویزیون اینترنتی آیو هم سرویس IPTV هست هم سرویس VoD. این دو سرویس در کنار هم، خدمات متفاوت و فیچرهای متعدد بسیاری برای تجربه‌ی بهتر مخاطب، ارایه می‌کنند.
در حال حاضر برای VOD، حدود ۱۰ هزار ویدیو در آیو دردسترس است. .با توجه به این‌که هر فیلم دارای مشخصات خاص خودش است انتقال این ویدیوها روی ابر کار سنگینی بود. که خوشبختانه با همکاری تیم ویدیوی ابر آروان با تیم محتوای آیو، با سرعت خوبی انجام گرفت.
همچنین یکی از ویژگی‌های آیو، CatchUp است که به مدت دو هفته ویدیوها را ذخیره می‌کند تا تمام مخاطبان آیو این امکان را داشته باشند که برنامه‌های قبلی را ببینند. نگهداری این حجم از داده، نیازمند یک فضای ابری‌ست که آروان به‌خوبی آن را مدیریت می‌کند.
افزایش چشمگیر میزان رضایت کاربران آیو پس از مهاجرت به ابر
خوشبختانه طی مدت مهاجرت آیو به ابر آروان، رضایت مخاطبان، به‌طور عمومی و به‌‌ویژه در آیواسپورت به‌میزان بسیاری افزایش پیدا کرده است. آیواسپورت یکی از شبکه‌های اختصاصی آیو و تنها شبکه‌ی Full HD این تلویزیون به‌شمار می‌رود و مخاطبان پرشماری دارد. درحال حاضر، هنگام بازی‌های تیم ملی، ترافیک آیو به ۱۶۰ گیگابایت می‌رسد این درحالی است که در گذشته فقط ۱۰ گیگابایت را می‌توانستیم پوشش دهیم و دور از انتظار نیست که این افزایش قابلیت، تا چه میزان بر افزایش رضایت مشتریان و کاربران تاثیرگذار است.
مهاجرت به ابر آروان چه‌قدر برای آیو صرفه اقتصادی داشته است
پیش از مهاجرت به سرویس ابر آروان، و استفاده از پلتفرم پرسپشن، زیرساخت آیو در محل دیتاسنتری قرار داشت که ISP نبود و نیاز بود که ترافیک سرویس آیو جهت رسیدن به شبکه‌ی داخلی کشور به یکی از ISP های منتخب انتقال پیدا کند و همین امر باعث می‌شد تا هزینه ۲ بار محاسبه شود.
مهاجرت به ابر آروان، به‌میزان چشمگیری کمک کرد تا در هزینه‌های مربوط به دیتاسنتر (هزینه‌ی بالای نگهداری و اجاره زیرساخت‌ها و هزینه‌ی نیروی انسانی متخصص)، صرفه‌جویی‌های محسوسی داشته باشیم.
تجربه همکاری آیو با ابر آروان
مهاجرت سیستم‌های بزرگ، پروژه‌ای سنگین و پرچالش است و نیاز به توان تخصصی و فنی بالا و همچنین هماهنگی و همکاری همه‌جانبه مدیران، تیم‌های فنی و متخصص مجموعه‌های همکار دارد. تیم‌های پشتیبانی، فضای ابری، ویدیو، IaaS و کوچ ابری آروان در عمل ثابت کردند و نشان دادند که قدرت همکاری و هاهنگی بالایی دارند و توانستند با تیم‌های فنی و محتوای آیو و تیم فنی آوین همکاری بسیار خوبی داشته باشند.
به‌واسطه این مهاجرت، آیو اکنون مزایا و ویژگی‌های متعددی در اختیار دارد. برای مثال، در مباحث نظارتی اکنون امکانات قدرت‌مندتری داریم. زمان‌های قطعی به‌طور چشمگیری پس از مهاجرت به سرویس ابری، کاهش یافته و رضایت کاربران به میزان بسیار بالایی افزایش پیدا کرده است.
همچنین به‌واسطه این همکاری، نه تنها هزینه‌های مربوط به دیتاسنتر، به میزان محسوسی کاهش داشته است، بلکه دیگر دغدغه‌ی مباحث فنی و تخصصی مرتبط با زیرساخت را نداریم، زیرا تیم پشتیبانی ابر آروان به سرعت و در اولین فرصت، مشکلات را رفع می‌کنند.
به‌طور کلی، درک پیچیدگی‌های کار، هماهنگی و همکاری تیم‌های مجموعه‌های همکار، پشتیبانی بسیار خوب در رفع مشکلات، توان فنی و تخصصی بالای مدیران و نیروهای فنی، تسلط بر اجرا، مدیریت حرفه‌ای و در نهایت ارایه خدمات ابری با زیرساخت‌های امن، قابل اعتماد و با عملکرد بالا، تجربه‌ی مهاجرت آیو به ابر آروان را برای ما تبدیل به تجربه‌ای شیرین و رضایت‌بخش کرد و مشتاقانه این مسیر همکاری را ادامه می‌دهیم.